Teamontwikkeling: van inzicht naar autonomie

Introductie van een nieuwe ontwikkelingsmethode voor teams

Vaak gaat het mis in teams. Dan is de vorm een belemmering voor de groei, zonder dat iemand ziet dát het zo is, en waaróm het zo is. Echte zelfkennis is dan nodig, kennis die verder gaat dan een middagje workshoppen. Hier een eerste introductie van de effectieve werkwijze van Positief Verschil Teamontwikkeling om teams te versterken: teams met moeilijke cliënten, met heftige problematiek, en/of met veel verantwoordelijkheden.

Kreeft in vervellingDe aanpak, een voorbeeld
Het team heeft te maken met flinke stress. De veranderingen in de zorg hebben veel verantwoordelijkheden met zich meegebracht, en omdat de organisatie relatief klein is maken de keuzes van de teamleden iedere dag het verschil uit tussen groei of verlies van het bedrijf, tussen tegenstand of medewerking, tussen lachende gezichten of boze – van cliënten, van mantelzorgers, en van collega’s.

Het team heeft nog nooit met mij gewerkt en gaan nu als start de onderlinge relaties bekijken. Dat blijkt geen overbodige luxe. Vrijwel alle teamleden hebben onuitgesproken verwachtingen naar elkaar, en daardoor bestaan een aantal ‘teamafspraken’ en onderlinge werkverdelingen die nooit openlijk besproken zijn. Evenmin is er duidelijk of degenen die bepaalde klussen kregen ‘toebedeeld’ daartoe uitgerust zijn en voldoende belastbaarheid in huis hebben. Kortom: drijfzand. Een situatie waarin de rek er na enige tijd zeker uit zal gaan. Het boeiende van dit soort teams: ze gaan letterlijk door tot ze erbij neervallen. Dit is dus echt een kwestie van ‘je ziet het pas als je het doorhebt’ – dank je Johan.

De volgende stap die ik met het team zet is dat alle leden individuele coaching krijgen. Met ieder teamlid onderzoek ik individuele en beroepsmatige keuzes, knelpunten en gewenste ontwikkeling. Ben je wie je wilt zijn? Doe je wat je wilt doen? Wat houdt je tegen? Dergelijke vragen worden diepgaand behandeld in de eerste vier intakesessies per persoon. Uiteraard zijn het vertrouwelijke gesprekken. Het team krijgt parallel daaraan enige ontwikkelingsworkshops, waar uiteraard de aparte gesprekken niet direct een rol spelen, maar indirect doen ze dat des te meer. Wanneer het nuttig en nodig is krijgt de intake een vervolg in coaching- of een therapietraject.

De aanpak, relaties als basis
De transactionele analyse (TA) is een steengoede manier om de eigen levenskeuzes en beweegredenen daarvan onder de loep te nemen, en het effect ervan in het dagelijkse leven te doorgronden. Deze benadering gebruik ik daarom in mijn individuele en teamwerk. Het effect van ieders gedrag op de relaties in het team en met cliënten wordt helder. Het team krijgt door deze dubbele aanpak een gezamenlijke taal. Het effect merk je op alle plekken waar het ertoe doet:

  • Ieder teamlid krijgt een berg aan zelfkennis die direct toe te passen is in werk en privé en nooit meer verloren gaat. Gezonde keuzes en balans zijn het resultaat.
  • Teamleden onderling krijgen inzicht in hun relaties, uitgesproken en onuitgesproken. En er ontstaat ruimte voor het bespreken van onderlinge onzekerheden, angsten en irritaties. Resultaten? Een betere balans in het team, aandacht voor groei, kwaliteit en samenwerking.
  • En het belangrijkste: teamleden (en dus het hele team) krijgen inzicht in hoe hun eigen handelen werkt óf averechts werkt voor de gewenste ontwikkeling van de cliënt. Iedere transactie met cliënten of klanten beoordeel je nu samen op effectiviteit en wenselijkheid. Erover nadenken is eenvoudiger, keuzes maken in gewenste richtingen simpel uitvoerbaar.

Zeker dat laatste vormt vaak een eyeopener voor het team. Van een afstand bekeken lijkt het moeilijk te vatten, en het is helaas maar al te vaak waar: je kunt een aardig team zijn, terwijl de cliënten er weinig baat bij hebben. Ik zocht een methode die dat boven tafel brengt op een onderling versterkende manier. Het vraagt echt een flinke investering van een team, groei gaat niet zonder pijn. Kennelijk is een team soms zoals het pantser van een kreeft: knellend. En dan moet er een nieuw omhulsel komen om verder te kunnen groeien. Daaraan werken knelt net zo goed, totdat de nieuwe huid uitgevonden is. TA geeft dan zoveel ruimte dat het makkelijker zoeken is. Mijn manier van werken is zowel duidelijk als confronterend en betrokken. Daardoor krijg je een echt groeizame sfeer – een flow.

Als de flow en het vertrouwen er zijn verkennen we ieders angsten, autonomie en de verbinding die al deze kennis van eikaar mogelijk maakt. En de cyclus contact maken – hechten – loslaten – rouwen. Thema’s die in alle teams tot de kern komen.

— Een knellend pantser is een groeikans voor alle teamleden —

Tip: vraag het eerlijk aan je cliënten of klanten
Durf jij het te vragen? Of je het verschil maakt voor je cliënt of klant? En dan bedoel ik niet of je de targets haalt die je organisatie je stelt. Maar de vraag “doet het ertoe in jouw leven, wat wij hier met je doen”? Ieder team zou dit standaard regelmatig moeten vragen, of je nu bij een bank werkt, in het onderwijs, bij de gemeente of in de zorg. Of je nu als groepsleiders werkt of samen het bestuur vormt van een grote instelling of gemeente. En de volgende stap is dan: stel dat die klanten eerlijk zeggen: eigenlijk help je me te weinig. Durf je dan ook naar jezelf te kijken? Durf je er samen werk van te maken om het wél zo te laten zijn?

Eén ding kan ik je beloven. Als je met mij in zee gaat staat die vraag vanaf dag één voorop. Jij gaat werkelijk het verschil maken voor jouw klanten of cliënten. En voor je team. En niet in de laatste plaats: voor jezelf.

Dank je voor het lezen, prettig als je wilt delen.
fenno-01
Interesse? Wil je meer weten of kennis maken? Neem contact op, dan bekijken we samen of jouw team(s) en organisatie in aanmerking komen voor deze aanpak. fenno@maakpositiefverschil.nl of 06-33676165